به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

غرب چگونه نسخه میخائیل گورباچف را پیچید؟

تاریخ انتشار: ۱۳ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۹۲۷۳۶۳

"میخائیل گورباچف" آخرین رهبر اتحاد جماهیر شوروی سابق و البته اولین و آخرین رئیس جمهور آن، در نخستین ساعات بامداد چهارشنبه گذشته، درگذشت. بلافاصله پس از مرگ گورباچف، واکنش‌های بین المللی به این مساله آغاز شد و بسیاری از ناظران و تحلیلگران، تفسیر‌های مختلفی را در مورد وی و حیات سیاسی او ارائه کردند. در واقع، هر کدام از تحلیلگران به جنبه‌ای خاص از نوعِ کنشگری وی در مقام آخرین رهبر اتحاد جماهیر شوروی سابق پرداخته و می‌پردازند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بیشتربخوانید

روس‌ها درباره گورباچوف چگونه فکر می‌کنند؟

با این همه، جدای از مولفه‌های داخلیِ موثر در ناکامی گورباچف به عنوان رهبر شوروی که طیفی از رقابت‌های حزبی، اثرگذاری منفی ایده آلیسم سیاسی گورباچف در فضای آشفته شورویِ اواخر دهه ۱۹۸۰ و چند دسته بودنِ قلمروِ شوروی و البته به اوج رسیدن چالش‌های اقتصادی و عدم ارائه راهکار‌های جدی و واقعی جهت مخاطب قرار دادن آن‌ها را در بر می‌گیرد، مولفه‌های خارجی و به طور خاص اشتباه گورباچف در اعتماد به غرب و گرفتار شدن در تله کشور‌های غربی، یکی از مهمترین دلایل ناکامی وی در پیشبرد سیاست هایش و در نهایت فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سابق بود.

یک: اعتماد گورباچف به وعده‌های بی پشتوانه غرب
گورباچف در شرایط زمانی رهبری شوروی را به دست گرفت که این نظام سیاسی با مشکلات انباشته شده اقتصادی، سیاسی و اجتماعی رو به رو بود. مشکلاتی که هر کدام از آن‌ها قابلیتِ تبدیل شدن به بحرانی فراگیر را داشتند. در این فضا، گورباچف به تشن زدایی با غرب و به طور خاص دولت آمریکا روی خوش نشان داد و سعی کرد از فرصت‌های بویژه اقتصادی غرب جهت نجات وضعیت بحرانی شوروی استفاده کند.

در این چهارچوب، رایزنی‌های گسترده‌ای میان سران آمریکا و شوروی انجام شد و گورباچف امید زیادی به تحقق وعده‌های غرب در مواردی نظیر دریافت کمک‌های اقتصادی از سوی آن و البته اعلام تعهد کشور‌های غربی مبنی بر عدم گسترش سازمان ناتو به سمت شوروی داشت.

در این راستا، گورباچف به پشتوانه این مسائل، وعده‌های مختلفی را به مردم شوروی داد که عدم وفای غرب به تعهداتش، تا حد زیادی نه تنها اعتبار سیاسی گورباچف را مخدوش کرد بلکه عملا سرمایه اجتماعی شوروی را نیز به سمت نابودی پیش برد. در عین حال، غربی‌ها به توسعه سازمان ناتو جهت تحت فشار قرار دادنِ بیش از پیش شوروی نیز پرداختند.

مسائلی که در مجموع موجب شدند تا شوروی زمین‌گیر شود و در نهایت به سمت سقوط کامل پیش رود. قمار گورباچف در اعتماد به وعده‌های غرب تا بدانجا پیش رفت که مردم شوروی در انتخاباتِ جمهوری روسیه با رای دادن به "بوریس یلتسین" مهمترین مخالف گورباچف، عملا خشم خود را از وی و سیاست هایش اعلام کردند.

در سطح نخبگانی نیز توطئه‌های زیادی علیه گورباچف شکل گرفت و حتی در سال ۱۹۹۱، رهبر سابق اتحاد جماهیر شوروی با کودتای ژنرال‌های این کشور که با نام "کودتای آگوست" مشهور شد، مجبور به استعفا و کناره گیری از قدرت شد.

دو: گورباچف و دامِ لیبرالیسم غربی
یکی دیگر از اشتباهات مهلک گورباچف در مقام رهبر اتحاد جماهیر شوروی سابق که تا زیادی سقوط این نظام سیاسی را نیز تسریع کرد، شکل گیری این اعتقاد در شخص گورباچف بود که تکیه به اقتصاد لیبرال غربی، تنها نسخه نجات بخشِ اقتصاد بحران زده شوروی است. در واقع، گورباچف به این مساله توجه کمی را معطوف کرد که اساسا اقتصادِ لیبرالیستی غربی، بنیان‌ها و چهارچوب‌های خاصی دارد که زیرساخت‌های آن در شوروی فراهم نیست و این اقتصاد هنوز از پذیرشی در این کشور برخوردار نیست.

جدای از این ها، گورباچف به این مساله نیز بی اعتنایی کرد که اقتصادِ لیبرال غربی صرفا یک مدل اقتصادی نیست بلکه چهارچوبی جهت به دام انداختن دیگر ملت‌ها نیز است. در واقع، کشور‌های غربی این مدل اقتصادی را به مثابه ابزاری جهت به کنترل درآوردنِ دیگر کشور‌ها و محدود کردن دامنه مانور و تحرکات آن‌ها می‌بینند. در این فضا، گورباچف عملا به دام غرب افتاد.

در شرایط کنونی نیز همچنان اقتصاد نولیبرالیسم غرب (نسخه جدیدتر لیبرالیسم)، با استفاده از ابزار‌هایی نظیر هژمونی دلار، سازمان‌های بین المللی اقتصادیِ غرب محور نظیر بانک جهانی و صندوق بین المللی پول و دیگر نهاد‌های قانونگذاری و نظارتی اقتصادِ غربی، عملا سازوکار‌هایی را تعریف کرده که به راحتی هر کشوری را که بخواهد خلاف قواعد آن بازی کند، به نحو گسترده‌ای هدفِ مجازات قرار می‌دهد.

به طور کلی، گورباچف یکی از تراژیک‌ترین رهبران سیاسی جهان معاصر بود که خوانشِ سرنوشتش، می‌تواند درس‌های قابل تاملی را برای دیگر ملت‌ها و به طور خاص تعامل آن‌ها با کشور‌های غربی ارائه کند.

منبع: جهان نیوز

باشگاه خبرنگاران جوان وب‌گردی وبگردی

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: میخائیل گورباچف جماهیر شوروی اتحاد جماهیر شوروی سابق کشور های غربی کشور ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۹۲۷۳۶۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

میوه های فرهنگ و موشک را در اقتصاد بچینید

خوب بود که در نمایشگاه اکسپو امسال، غرفه ای با نماد موشک طراحی می شد و به زبان های مختلف نوشته می شد: « ما امن ترین جای جهان هستیم. از سرمایه هایتان محافظت می کنیم.» - اخبار اقتصادی -

یادداشت اقتصادی تسنیم -

 1- نزدیک به دو میلیارد مسلمان در جهان زندگی می کنند و بسیاری از آنان به حلال و حرام الهی و باورهای دینی در زمینه معیشت و اقتصاد اهمیت می دهند و اگر شرایط دوری از حرام و به دست آوردن پول پاک تسهیل شود، به راحتی به آن روی آورده و مطلوبیت زندگی خود را افزایش می دهند. برای یک مسلمان یکی از مهمترین جلوه های پول پاک، بانکداری بدون ربا است. به همین جهت کشورهای متعددی حتی از جهان غرب بانک هایی غیر ربوی تاسیس کرده اند تا بتوانند سرمایه های مسلمانان را جذب کنند و به رونق اقتصادی کشور خود بیفزایند. این در حالی است که کشور ما هنوز چندان نتوانسته است از این ظرفیت فرهنگی و دینی برای جذب سرمایه گذاری بهره ببرد. بهره بردن از این ظرفیت عظیم فرهنگی و کنار زدن موانع سرمایه گذاری و تلاش در جهت شفافیت عملکرد بانک ها و شناسایی آن به مسلمانان منطقه می تواند راهبردی میان مدت و دست یافتنی برای جمهوری اسلامی باشد. بی جهت نیست که پوتین رئیس جمهور روسیه نیز دستور آموزش بانکداری اسلامی را صادر کرده و اساتید و مسئوولان مربوطه را به آموزش مسائل اقتصاد اسلامی و بانکداری بدون ربا فراخوانده است. 

2- علاوه بر ظرفیت های فراوان فرهنگی، عامل مهم دیگری در دلبستگی جهان اسلام با جمهوری اسلامی وجود داشته و اخیرا برجسته شده و جانی تازه گرفته است؛ و آن حمایت همیشگی و آشکار ایران اسلامی از فلسطین و دشمنی آشکار با اسرائیل است و گل سرسبد آن نیز حمله مستقیم و غرورآفرین و با صدای رسای جمهوری اسلامی به اسرائیل غاصب است. در حالی که بسیاری از حکام عرب ننگ همکاری با اسرائیل را با خود به دوش می کشند و بسیاری از مردم مسلمان و عرب زبان منطقه را از خود ناامید کرده اند، جمهوری اسلامی بر اساس نگاه بشردوستانه و وحدت گرایانه خویش، از حمایت های متعدد خویش از مردم مظلوم فلسطین دریغ نمی کند.

همین رویکرد، دل های مسلمانان زیادی را با جمهوری اسلامی همراه کرده است. عرب زبان ها و مردم آزاده جهان نیز به رویکرد جمهوری اسلامی درود می فرستند. به طور منطقی بسیاری از آنان اگر بدانند زمینه های سرمایه گذاری در جمهوری اسلامی فراهم است، با آغوش باز از آن استقبال می کنند و سرمایه های خود را به کشوری گسیل می دارند که امید دارند با تقویت قدرت اقتصادی آن، امنیت بیشتری برای مردم منطقه فراهم آورد.

نمایشگاه اکسپو از این نظر نیز فرصت مناسبی است تا میان بنگاه های ایرانی و کسب و کارهای دانش بنیان از یک سو و سرمایه داران همدل با جمهوری اسلامی از سوی دیگر، آشنایی و تعامل برقرار سازد و میوه های اقتصادی موشک ها و قدرت جمهوری اسلامی به کام ملت ریخته شود.

خوب بود که در نمایشگاه اکسپو، غرفه ای با نماد موشک طراحی می شد و به زبان های مختلف نوشته می شد: « ما امن ترین جای جهان هستیم. از سرمایه هایتان محافظت می کنیم.» پس از نمایش اقتدار جمهوری اسلامی، امنیت ملی به طرز قابل توجهی افزایش یافته است و بازدارندگی جمهوری اسلامی در اذهان عمومی به طرز عجیبی پررنگ شده است و همه ی اینها می تواند ضامن رشد سرمایه گذاری در کشور عزیزمان شود اگر تدبیر و درایت همراه آن شود.

3- بسیاری از ایرانیان خارج از کشور از پیشرفت کشورشان احساس عزت و غرور می کنند و از اینکه جمهوری اسلامی، با اقتداری مثال زدنی از خاک کشور خود با تمام توان حراست می کند، خوشحال و سر زنده اند. گذشت آن دوران که محمود افغان با لشکر نه چندان بزرگ خود از قندهار به اصفهان آمده و پایتخت کشورمان را تصرف کرده و امپراطوری صفویه را به تاریخ پیوند دهد. گذشت دورانی که سربازان کشورهای بیگانه ایران را اشغال کرده و از ارتش رضاخانی هیچ مقاومتی دیده نشود. بی شک، اقتدار و امنیت ایران امروز، آرزویی دست نیافتنی برای بسیاری از اجداد ما بوده است. با تعامل صحیح و سازنده با این دست از ایرانیان و دعوت از آنها برای حضور در نمایشگاه اکسپو، زمینه های جذب سرمایه ایرانیان خارج از کشور و ایجاد اشتغال برای جوانان این مرز و بوم بیش از پیش فراهم می شود.

4- و در آخر باید خاطرنشان کرد نمایشگاه اکسپو حرکتی قابل تحسین در جهت رونق کسب و کار و جذب سرمایه است. باید مراقب بود در این مسیر از موانع پیش رو و دردسرها و مشکلاتی که به طور طبیعی رهزن هستند، ناامید نشده و از توسعه کمی و کیفی این نمایشگاه غفلت نکنیم. معرفی جوانان و پیشکسوتان با انگیزه ایرانی و اختراعات و کسب و کارهای دانش بنیان به دنیا – و به خصوص دنیای اسلام- در کنار امنیت و ثبات سیاسی کشور و جذابیت سودآوری آن در مقایسه با کشورهای پیشرفته، پای بسیاری از سرمایه گذاران را بیش از پیش به ایران عزیز باز خواهد نمود.

انتهای پیام/